NGHỆ NHÂN RANG CÀ PHÊ

Hương vị của thức uống này sẽ không thể mang hương sắc phong phú và được nhiều người ưa chuộng như bây giờ nếu như hạt cà phê không trải qua quá trình rang

Rang được xem là một trong những công đoạn quan trọng nhất để tạo nên một tách cà phê ngon. Và người quyết định sự thành bại đầu tiên đến chất lượng ly cà phê đó chính là Roaster – Thợ rang.

NGHỆ NHÂN RANG CÀ PHÊ LÀ AI?

Nghệ nhân rang cà phê (Roaster) là người thường xuyên thử nghiệm, đánh giá nhiều loại hạt cà phê khác nhau để chọn ra loại tốt nhất cho việc rang và pha chế. Họ có kinh nghiệm và kỹ năng trong việc biến hạt xanh (green bean) thành những “hạt cà phê thực thụ” mang hương vị ấn tượng nhất.

Nói không ngoa khi Roaster là người thấu hiểu hạt cà phê nhất.

KHÂU RANG CÀ PHÊ ĐÓNG VAI TRÒ QUAN TRỌNG NHƯ THẾ NÀO TRONG VIỆC LÀM NÊN MỘT TÁCH CÀ PHÊ NGON

Khâu rang là khâu bắt đầu của chuỗi cà phê sau thu hoạch và từ rang mới đến pha và uống cà phê nên khâu rang là cực kỳ quan trọng. Thành phần hóa học của hạt nhân trước và sau khi rang cơ bản giống nhau, nhưng chỉ người rang mới tạo ra hương vị cà phê quyến rũ, say mê cho người tiêu dùng.

Rang cà phê là việc tưởng chừng như đơn giản, nhưng trên thực tế lại đòi hỏi rất nhiều kỹ thuật và sự khéo léo của người thực hiện – những người thấu hiểu cà phê đến tận cùng. Vì mỗi hạt cà phê là một “cá nhân”, không hạt nào giống hạt nào nên người rang phải am hiểu tường tận để biết cách xử lý làm hoàn hảo thêm hương vị. Nếu như người thợ rang tay nghề không tốt sẽ làm suy hao hoặc phá vỡ tiền hương vị của hạt nhân cà phê. Do đó, người rang giỏi thì không khác gì một nghệ nhân trong quá trình tạo dựng mùi hương cho hạt cà phê. Họ vừa là người làm cho tiền hương vị của hạt cà phê bộc lộ ra ngoài, vừa là người điều chỉnh lỗi cho những hạt cà phê kém hương vị.

YẾU TỐ ĐỂ RANG CÀ PHÊ NGON

Cà phê rang ngon, đạt tiêu chuẩn phụ thuộc vào ba yếu tố chính: chất lượng hạt cà phê; các thiết bị hỗ trợ quá trình thực hiện (máy rang cà phê công nghiệp) và kỹ thuật rang cà phê.

Ngay sau việc lựa chọn cà phê hạt nguyên liệu đạt chuẩn, việc rang cà phê chính là yếu tố quan trọng tiếp theo để làm nên một tách cà phê ngon và tròn vị. Việc rang cà phê đòi hỏi sự khoa học và tính chính xác nghiêm ngặt theo các thông số chi tiết cụ thể. Chỉ cần quá vài giây hay sai sót một vài độ C cũng sẽ khiến cho mẻ cà phê bị hỏng hoàn toàn. Chính vì vậy, các loại máy rang cà phê ra đời đã giúp người rang dễ dàng kiểm soát được nhiệt độ và thời gian hợp lý, đúng chuẩn; đồng thời, độ đồng đều giữa các hạt cà phê sẽ gần như tuyệt đối.

Tuy nhiên, để có được một ly cà phê ngon, việc sở hữu một máy rang tốt cũng không quan trọng bằng việc nắm rõ kỹ thuật rang cà phê đến đâu. Đây là điểm mấu chốt để tạo nên phần nguyên liệu hoàn hảo cho những ly cà phê tròn vị. Quá trình rang hạt cà phê trải qua ba giai đoạn chính (thu nhiệt; cà phê nổ lần thứ nhất; hạt cà phê nổ lần thứ hai). Các yếu tố như độ chua, hương vị, độ đậm nhạt, dư vị của cà phê sẽ phụ thuộc hoàn toàn vào các giai đoạn này. Do đó, người rang phải có kỹ thuật tốt để xử lý và cho ra những mẻ rang đúng hương vị mà khách hàng cần.

CẦN LÀM GÌ ĐỂ TRỞ THÀNH MỘT ROASTER CHUYÊN NGHIỆP?


Cà phê ngày càng phát triển, nhất là trong thời kỳ cà phê đặc sản (specialty coffee) lên ngôi. Chất lượng cà phê là yếu tố rất được chú trọng và ngày càng được yêu cầu cao. Điều này cũng đòi hỏi về trình độ và tay nghề của những người làm cà phê, trong đó có nghề thợ rang – Roaster.

1.     Thợ rang cà phê chuyên nghiệp phải có đam mê và kiên trì với mục tiêu

Đam mê là yếu tố đầu tiên nếu bạn muốn thành công dù bạn có làm bất cứ nghề nghiệp nào. Với ngành cà phê, niềm yêu thích và sự đam mê lại càng vô cùng cần thiết, nếu không muốn nói đó là yếu tố quyết định cho sự thành bại và phát triển của sự nghiệp.

Có đam mê chưa chắc có thành công. Nhưng nếu bản thân không có đam mê và dễ dàng bỏ cuộc thì thành công chỉ là giấc mơ không bao giờ thành. Đam mê chính là động lực cho sự cố gắng trước những khó khăn, vấp ngã; đó là “liều thuốc quý” cho ý chí vững bền.

2.     Phát triển kỹ năng Sensory (cảm quan hương vị)

Thực tế, hương vị chính là yếu tố tạo nên sự đặc biệt và khác biệt của cà phê. Tuy nhiên, những tầng lớp hương vị đặc trưng ấy không phải tự nhiên mà có, đó còn là thành quả làm việc nghiêm túc của những người thợ rang cà phê.


Trước đây, nhất là ở Việt Nam, đa phần mọi người đều nhận định cái gọi là hương vị cà phê chính là vị đắng đậm, màu đen đặc và mùi thơm thơm của hạt cháy. Nhưng khi người tiêu dùng quan tâm hơn đến chất lượng cà phê – nhất là trong làn sóng cà phê thứ 3 và thứ 4 thì giới thưởng thức mới đến được gần hơn với thế giới hương vị cà phê.

Giờ đây, hương vị cà phê còn trở nên đặc sắc hơn khi sự “góp mặt” của hương hoa & thảo mộc, hương trái cây, hương quả mọng… hay thậm chí là hương rượu vang. Tuy nhiên, để sáng tạo và kết hợp nên những hương vị phong phú này thì đòi hỏi Roaster phải hội tụ rất nhiều kiến thức và kỹ năng.

3.     Cảm quan hương vị – Kỹ năng không thể thiếu của Roaster chuyên nghiệp

Yếu tố tiên quyết mà mọi thợ rang cà phê cần có đó là kỹ năng cảm quan hương vị.

Thứ nhất, Roaster sở hữu kỹ năng cảm quan hương vị nhạy bén thì mới đánh giá được liệu mẻ rang đã thành công hay thất bại, cà phê đạt yêu cầu hay đã chuyển cháy khét.

Thứ hai, kỹ năng cảm quan tốt mới có thể giúp Roaster nhận biết các tầng hương vị quý giá ẩn chứa bên trong những hạt nâu cũng như xác định được thời điểm vàng để cho ra những hương vị cà phê lý tưởng.

Thứ ba, kỹ năng cảm quan hương vị hỗ trợ thợ rang cà phê đánh giá, điều chỉnh và xử lý các mẻ rang với nhiều đặc tính và nguồn gốc khác nhau. Từ đó khéo léo giúp cho cà phê bung hương toả những hương sắc tiềm ẩn bên trong.

Rang cà phê có lẽ là điều ai cũng có thể làm được. Nhưng để rang cà phê ngon và đúng chuẩn, chúng ta cần có một lộ trình học hỏi và trau dồi thật nghiêm túc.

4.     Bổ sung kiến thức chuyên môn bài bản về cà phê và rang cà phê

Có lời khuyên cho rằng nếu muốn rang cà phê giỏi, hãy học nghề từ người thợ rang lâu năm. Đây là nhận định đúng, nhưng chưa đủ chính xác.

Hãy thử hình dung nhé. Với một người thợ rang lâu năm, hẳn họ có nhiều kinh nghiệm và rất quen thuộc với máy móc, dụng cụ. Tuy nhiên, nếu người thợ rang thâm niên đó xuất phát nghề không từ nền tảng kiến thức bài bản về cà phê và chỉ dựa trên cảm tính. Người thợ rang đó chưa khai phá kỹ năng cảm quan và cập nhật từ điển hương vị cà phê. Thì khả năng rất cao cũng chỉ ở mức độ thợ rang nghiệp dư.

Nghệ nhân rang – Roaster chuyên nghiệp không chỉ dựa trên kinh nghiệm về mặt thời gian; mà còn là kiến thức, kỹ năng và kỹ thuật chuyên môn nữa. Thế nên, nếu đã xác định muốn trở thành một Roaster chuyên nghiệp, một thợ rang tiêu chuẩn quốc tế. Một khoá học về rang cà phê bài bản là bước tiếp theo chúng ta cần thực hiện.

5.     Thực hành nhiều và nâng cao kinh nghiệm

Nếu kiến thức chuyên môn là điều kiện cần. Thì kinh nghiệm thực tiễn qua thực hành là điều kiện đủ để trở thành một Master Roaster tương lai.

Học là tìm hiểu, khám phá những tri thức về ngành nghề ở khía cạnh lý thuyết, lý luận. Còn hành là ứng dụng những kiến thức đó vào thực tiễn để tạo ra sản phẩm và hình thành kinh nghiệm. Cho nên học và hành có mối tương quan rất chặt chẽ; không tách khỏi nhau được; đặc biệt là trong ngành nghề cà phê.

Thực tế thì rang là một quá trình với rất nhiều phân đoạn khác nhau đi kèm với một lượng kiến thức khổng lồ cùng rất nhiều thao tác phức tạp. Vậy nên, Roaster khi đã được nâng cao cảm quan, bồi đắp kiến thức thì cần phải thực hành nhiều thật nhiều. Đây là cách duy nhất nâng cao chuyên môn lẫn tay nghề, làm chủ từ thao tác đến chất lượng của mỗi công đoạn của quá trình.

Bạn nên nhớ rằng, để có được cà phê ngon. Roaster phải thử nghiệm và thực hành rất nhiều công thức, thiết lập hàng trăm mẻ rang; xử lý hàng ngàn lỗi kỹ thuật mới tìm ra được “bí quyết” cho từng loại cà phê.

Cà phê có bung tỏa được hương vị tuyệt vời vốn có hay không, phụ thuộc vào tay nghề của Roaster rất nhiều. Roaster giỏi còn được gọi là nghệ nhân rang cà phê là vì vậy; họ là nghệ sĩ của bức tranh hương sắc cà phê.

RANG CÀ PHÊ LÀ NGHỆ THUẬT – VÀ NGƯỜI RANG CÀ PHÊ LÀ NGHỆ NHÂN

Mỗi ngành nghề – mỗi công việc đều có những điều đặc biệt và ý nghĩa quan trọng, không có giai đoạn nào quan trọng hơn và cũng không có ai quan trọng hơn.

Để có được ly cà phê thơm ngon đến tay khách hàng thì không thể không kể đến người rang cà phê – những người thấu hiểu cà phê đến tận cùng.

----------------------------------------------------

COPEN COFFEE – Trọn vị nguyên bản, chuẩn gu người sành

► Địa chỉ: 81 Mai Thị Lựu, Phường Đa Kao, Quận 1, TP. HCM

► CN: 65 Lê Hồng Phong, Phường Điện Biên, Quận Ba Đình, Hà Nội

► Hotline: 0905 555 909

► Website: www.copencoffee.com