NHỮNG MỐC THỜI GIAN QUAN TRỌNG CỦA CÀ PHÊ

Cà phê đã đóng một vai trò quan trọng trong lịch sử thế giới trong một thời gian dài. Biết được một số cột mốc quan trọng đã giúp mình hiểu được những khoảnh khắc quan trọng từ lâu đã tác động đến thế giới cà phê hiện đại như thế nào.

 

NHỮNG CỘT MỐC THỜI GIAN CỦA CÀ PHÊ THẾ GIỚI

200 TCN: Cà phê được trồng ở Yemen.

750 CE: Kaldi, hay Khalid, quan sát tác dụng của cà phê đối với dê và bản thân ông. Truyền thuyết về Kaldi thường được chia sẻ nhiều nhất là câu chuyện về việc khám phá ra cà phê.


Giữa những năm 800: Những người Hồi Giáo ở Ađen được ghi nhận là những người uống cà phê đầu tiên.

1000: Triết gia kiêm bác sĩ Avicenna Bukhara đã ghi chép những hiểu biết đầu tiên của ông về tác dụng chữa bệnh của hạt cà phê.

1100: Những lái buôn người Ả Rập đã mang hạt giống cà phê từ Yemen, Ethiopia về quê hương của họ. Sau đó, họ trồng cà phê trên các đồn điền và tạo ra một thứ thức uống được ưa chuộng khắp vùng.

1453: Những người Ottoman Thổ Nhĩ Kỳ mang cà phê đến Constantinople. Họ bỏ thêm vào một số hương vị khi pha cà phê. Những công thức pha chế này vẫn còn được lưu truyền đến tận ngày này ở Istanbul.

1475: Constantinople mở quán cà phê đầu tiên có tên là Kiva Han. Cà phê được ưa chuộng rộng rãi ở Constantinople và trở thành một phần của văn hóa Thổ Nhĩ Kỳ, đến mức một người phụ nữ được phép ly dị chồng nếu người chồng không cung cấp đủ cà phê cho cô ta.

 

1511: Vua của người Hồi giáo Khair Beg, tại vùng đất Mecca, đã ra lệnh cấm cà phê vì sợ nó gây những ý kiến phản đối do luật lệ mà ông ta đặt ra. Kết quả là ông đã bị sát hại bởi những người Sultan. Cà phê trở thành thứ thức uống được yêu thích mạnh trong thế giới Hồi giáo.

1607: Thuyền trưởng John Smith, người thành lập thuộc địa Virginia, giới thiệu cà phê đến Bắc Mỹ.

1645: Quán cà phê đầu tiên của Ý được mở ở Venice.

1652: Ở London lần lượt xuất hiện các quán cà phê đầu tiên của Vương quốc Anh.

1668: Cà phê vượt qua bia để trở thành thức uống được ưa chuộng trong bữa sáng ở thành phố New York.

1670: Người Thổ Ottoman kiểm soát Yemen và bất kỳ hoạt động xuất khẩu cà phê quý nào của họ từ cảng Mokha của Yemen. Truyền thuyết kể rằng Baba Budan, một người hành hương và là một tín đồ Hồi giáo, đã lén đưa bảy hạt giống ra ngoài bằng cách dán chúng vào bụng của mình. Những hạt giống đó sẽ được trồng đầu tiên ở Ấn Độ.

1672: Paris có quán cà phê đầu tiên.

1690: Người Hà Lan buôn lậu một cây cà phê ra khỏi cảng Mokha của Ả Rập và tự coi mình là người đầu tiên di chuyển và canh tác thương mại cà phê trên toàn cầu.

1715: Châu Âu chứng kiến việc xây dựng nhà kính đầu tiên được xây dựng làm nơi trú ngụ cho loài cây cao quý — cây Arabica mà từ đó các cành giâm được sử dụng để thúc đẩy sự phát triển mới của hàng tỷ cây mới, bao gồm hầu hết những gì hiện có ở Trung và Nam Mỹ.

1721: Quán cà phê đầu tiên mở ở Berlin.

1732: Johann Sebastian Bach sáng tác ra bản Kanata café (Coffee Canata).


1773: Uống cà phê được coi là “nghĩa vụ quốc gia” đối với mỗi công dân Mỹ.

1775: Frederick Đại đế ở Phổ cố gắng ngăn chặn việc buôn bán cà phê xanh, nhưng tình cảm của công chúng đã ngăn cản điều đó.

1818: Laurens, một thợ kim loại người Paris, phát minh ra máy pha cà phê đầu tiên.

1822: Máy espresso đầu tiên được tạo ra tại Pháp bởi kỹ sư Louis Bernard Rabaut.


1860: James Folger thành lập J.A. Công ty cà phê Folger ở San Francisco.

1871: John Arbuckle phát minh ra máy chiết rót, cân, niêm phong và dán nhãn cà phê trong gói giấy. Từ nhà máy của mình ở New York, Arbuckle Ariosa đã trở thành loại cà phê sản xuất hàng loạt đầu tiên được bán trên toàn nước Mỹ

1900: Uống cà phê vào bữa trưa trở thành một thời gian “bắt buộc” ở Đức.

1900: Hills Bros. đóng gói hộp cà phê hút chân không đầu tiên, đánh dấu sự suy giảm của các cửa hàng cà phê rang xay và cà phê địa phương.

1901: Satori Kato, nhà hóa học người Mỹ gốc Nhật sống ở Chicago, phát minh ra loại cà phê hòa tan đầu tiên.


1901: Luigi Bezzera người Ý phát minh ra máy chiết xuất hoặc cà phê tốc độ cao chạy bằng hơi nước, và cà phê espresso ra đời.

1903: Ludwig Roselius và Karl Wimmer chiết tách được cafein từ hạt cà phê.

1906: Cà phê uống liền được tung ra thị trường.

1938: Nestlé phát minh ra cà phê đông khô để hỗ trợ tận dụng lượng cà phê dư thừa của Brazil. Kết quả là Nescafé.


1942: Chiến tranh thế giới thứ hai Những người lính Mỹ được chia khẩu phần cà phê Maxwell House, và Hoa Kỳ chứng kiến việc tích trữ, điều này buộc phải chia khẩu phần cà phê.

1946: Achilles Gaggia người Ý hoàn thiện máy pha cà phê espresso.


1966: Alfred Peet, được thúc đẩy bởi nhận thức về khoảng cách giữa cà phê thương mại phổ biến rộng rãi và cà phê loại đặc sản rang đậm chất lượng cao hơn, đã thành lập Peets Coffee, Tea & Spices ở Berkeley, California.

1971: Chợ công cộng Seattle Pike Place chứng kiến Starbucks đầu tiên, được mở bởi Zev Siegl, Gordon Bowker và Jerry Baldwin, ba doanh nhân trẻ. Starbucks Coffee, Tea & Spices là một doanh nghiệp bán đồ khô và bán cà phê, trà và gia vị nhưng không bán đồ uống.

1995: Doug và Emily Zell thành lập Intelligentsia Coffee ở Chicago.

1995: Brett Smith và Fred Houk, hai người bạn cùng trường kinh doanh của Đại học North Carolina, thành lập Counter Culture Coffee ở Durham, North Carolina.

1999: Duane Sorenson thành lập Stumptown Coffee ở Portland, Oregon.

2002: Trish Rothgeb, người đồng sáng lập hãng cà phê Wrecking Ball ở San Francisco, đặt ra thuật ngữ “Làn sóng thứ ba” khi được hỏi về việc kinh doanh cà phê trong một cuộc phỏng vấn. Mô tả lưu ý một sự nhấn mạnh mới về chất lượng sẽ xác định thời đại này và tiếp tục cho đến ngày nay.

2002: James Freeman thành lập Blue Bottle Coffee ở Oakland.

2012: JAB Holding, một công ty tư nhân có trụ sở tại Luxembourg, mua lại Peets Coffee & Tea, và sáu tháng sau thương vụ mua lại đó mua Caribou Coffee, một chuỗi có trụ sở tại Minnesota với hơn 400 cửa hàng.

2013: JAB mua D.E Master Blenders 1753.

2013: Đại học California, Davis, mở Trung tâm Cà phê UC Davis, trung tâm nghiên cứu đại học đa ngành đầu tiên nhằm giải quyết những thách thức và nhu cầu của ngành cà phê bằng cách sử dụng phương pháp tiếp cận toàn diện đối với khoa học và giáo dục cà phê

2015: JAB trở thành Jacobs Douwe Egberts (JDE). JDE sáp nhập với Công ty Cà phê Quốc tế Mondelez ngay sau đó.

2015: Peets Coffee mua lại cả Stumptown và Intelligentsia.

NHỮNG CỘT MỐC THỜI GIAN CỦA CÀ PHÊ VIỆT NAM

Lịch sử cà phê Việt Nam

Cà phê du nhập vào Việt Nam từ thế kỷ 19, theo chân những nhà truyền giáo người Pháp. Ban đầu, cà phê được trồng ở các đồn điền của người Pháp ở Tây Nguyên. Sau đó, cà phê được nhân rộng ra các vùng khác của Việt Nam, trở thành một trong những cây trồng chủ lực của đất nước.

Thời kỳ Pháp thuộc

Cà phê lần đầu tiên du nhập vào Việt Nam vào năm 1857 thông qua các nhà truyền giáo người Pháp. Sau khi tới Việt Nam, người ta trồng thử nghiệm tại các nhà thờ Công giáo ở các tỉnh phía Bắc, như Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An và Hà Tĩnh (khoảng năm 1910); rồi lan ra một số tỉnh miền Trung, như Bố Trạch, Quảng Trị, Quảng Bình.

Năm 1865 thực dân Pháp xâm chiếm nước ta.

Năm 1888, đồn điền cà phê đầu tiên được người Pháp khởi sự nằm Bắc Kỳ.

Năm 1889, người Pháp thành lập Công ty Cà phê Đông Dương (Indochine Coffee Company) để sản xuất và xuất khẩu cà phê. Công ty này đã góp phần mở rộng diện tích trồng cà phê ở Việt Nam.

Vào năm 1908, người Pháp đã đưa hai giống cà phê vào Việt Nam là cà phê vối và cà phê chè. Sau đó,  họ đưa nhiều giống khác từ Congo đến Tây Nguyên. Hai loại cà phê mới đó là cà phê vối (cà phê Robusta) và cà phê mít (Cà phê Liberia) thay thế cho loại cà phê chè (Arabica) năng suất thấp, không thích hợp với thổ nhưỡng các khu vực đã trồng.. Diện tích đất trồng cà phê ở vùng này ngày càng được mở rộng.

Sau đó, cà phê được trồng ở các đồn điền của người Pháp ở các tỉnh phía Nam Tây Nguyên và Đông Nam Bộ. Tại đây, người ta phát hiện vùng đất Tây Nguyên mới là nơi thích hợp nhất để trồng và phát triển ngành cà phê.


Thời kỳ kháng chiến

Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, cà phê vẫn được trồng và sản xuất ở Việt Nam. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của chiến tranh, năng suất sản lượng cà phê đạt được trong khoảng thời gian đó rất thấp.

Năm 1963 Miền Bắc cà phê trồng tại các nông trường quốc danh với diện tích lớn, chủ yếu là giống cà phê chè (Arabica) năng suất không cao.

Thời kỳ hòa bình

Sau khi đất nước thống nhất, diện tích trồng cà phê ở Việt Nam tiếp tục được mở rộng. Việt Nam trở thành một trong những nước sản xuất cà phê lớn nhất thế giới.

Từ năm 1986, nhờ chính sách cải cách Đổi Mới, Chính phủ đã tập trung ngân sách đầu tư vào cà phê nhằm đưa cà phê trở thành ngành nông nghiệp mũi nhọn, khuyến khích nông dân, hộ gia đình trồng cà phê, cho phép các doanh nghiệp tư nhân hoạt động trong các ngành sản xuất cây trồng, hàng hóa.

Trong những năm 1990, nhiều công ty mới được thành lập và tập trung sản xuất ở cà phê ở quy mô lớn.

Ngày nay

Hiện nay, Việt Nam là nước sản xuất và xuất khẩu cà phê lớn thứ hai thế giới, sau Brazil. Diện tích trồng cà phê của Việt Nam hiện nay là khoảng 730.000 ha, sản lượng cà phê đạt khoảng 2,5 triệu tấn mỗi năm.

----------------------------------------------------

COPEN COFFEE – Trọn vị nguyên bản, chuẩn gu người sành

► Địa chỉ: 81 Mai Thị Lựu, Phường Đa Kao, Quận 1, TP. HCM

► CN: 65 Lê Hồng Phong, Phường Điện Biên, Quận Ba Đình, Hà Nội

► Hotline: 0905 555 909

► Website: www.copencoffee.com